W polskim prawie nie istnieją jeszcze przepisy, które odnoszą się stricte do sprzedaży alkoholu w Internecie.
Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi głosi, że sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży może być prowadzona wyłącznie w punktach sprzedaży do tego uprawnionych, co według wielu interpretacji wyklucza wysyłkową sprzedaż alkoholu.
W latach 80., gdy powstawała ta ustawa, nikt nie słyszał jednak o sklepach internetowych. Właśnie dlatego sprzedawcy, którzy chcą sprzedawać alkohol online, funkcjonują dziś w prawnej próżni.
Czy sprzedaż napojów alkoholowych przez Internet jest legalna? Z jakich przepisów musisz zdawać sobie sprawę, jeżeli chcesz rozpocząć tego typu działalność? Wszystkiego dowiesz się z poniższego artykułu.
Spis treści artykułu
Handel alkoholem przez Internet – najważniejsze informacje
- W polskim ustawodawstwie nie ma przepisów, które jednoznacznie zakazywałyby lub zezwalałyby na prowadzenie sprzedaży alkoholu w Internecie.
- Ustawa z 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi zakazuje sprzedaży wysyłkowej alkoholu, co jest najczęściej interpretowane jako zakaz sprzedaży alkoholu przez Internet.
- Nowe światło na sprawę rzuca wyrok z 2022 roku, zgodnie z którym sklep internetowy nie jest miejscem sprzedaży alkoholu, a formą komunikacji przedsiębiorcy z potencjalnymi klientami i narzędziem umożliwiającym zawarcie umowy sprzedaży na odległość.
- Mimo wszystko wielu sprzedawców sprzedaje alkohol online – odpowiednio się zabezpieczając przed ewentualnymi konsekwencjami prawnymi.
- Obecnie w resorcie zdrowia coraz więcej mówi się o jednoznacznym zakazie sprzedaży alkoholu w sieci.
Gdzie można sprzedawać alkohol w Polsce?
Zgodnie z Ustawą o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi w Polsce sprzedaż alkoholu może odbywać się w określonych miejscach.
Oto pełna treść artykułu 9 ust. 6 tej ustawy:
Sprzedaż detaliczną napojów alkoholowych, zawierających powyżej 4,5% alkoholu (z wyjątkiem piwa) przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży, prowadzi się w punktach sprzedaży, którymi są:
- sklepy branżowe ze sprzedażą napojów alkoholowych;
- wydzielone stoiska – w samoobsługowych placówkach handlowych o powierzchni sprzedażowej powyżej 200 m2;
- pozostałe placówki samoobsługowe oraz inne placówki handlowe, w których sprzedawca prowadzi bezpośrednią sprzedaż napojów alkoholowych
Jak widzisz, nie ma w tym gronie sklepów internetowych czy innych kanałów sprzedaży online. Z drugiej strony nie ma też słowa o tym, by sprzedaż alkoholu przez Internet była niedozwolona. Właśnie dlatego wiele sklepów internetowych ją realizuje.
👉 Zapoznaj się z pełną treścią ustawy.
Czy sprzedaż alkoholu przez Internet jest legalna?
Sprzedaż alkoholu przez Internet nie jest prawnie uregulowana.
Samą sprzedaż alkoholu w Polsce reguluje ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26 października 1982 roku. Nie ma w niej jednak żadnych sformułowań związanych z handlem alkoholem w Internecie.
Brak wymienienia kanałów online jako miejsca sprzedaży alkoholu jest jednak interpretowany jako zakaz prowadzenia takiej działalności. Podobną interpretację znajdujemy w opinii zamieszczonej na stronie Sejmu Rzeczypospolitej. Czytamy tam, że opierając się na przepisach dotyczących sklepów stacjonarnych (wymagane zezwolenia, zamknięty katalog placówek dopuszczonych do obrotu alkoholem), należy uznać interpretację zakazującą sprzedaży alkoholu przez Internet za właściwą.
Z drugiej strony jednak istnieje wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 września 2022 r., który całkowicie zmienia pogląd na tę sprawę. I to na nim dziś bazują przedsiębiorcy, chcący sprzedawać alkohol w sieci.
Zgodnie z tym orzeczeniem sklep internetowy to jedynie narzędzie ułatwiające kontakt między klientem a sprzedawcą, a nie fizyczne miejsce sprzedaży alkoholu. Sąd orzekł również, że ustawa o wychowaniu w trzeźwości nie zabrania zawierania umów sprzedaży alkoholu online, pod warunkiem, że sprzedawca posiada stosowne zezwolenie.
Przepisy nie wymagają także osobistego odbioru – za dostawę produktu do klienta może odpowiadać kurier. Wciąż jednak istnieje potrzeba, aby przedsiębiorca prowadził stacjonarny punkt sprzedaży, jeśli oferuje alkohol w Internecie.
Musisz jednak pamiętać, że wspomniane orzeczenie dotyczy konkretnego przypadku i jednej sprawy. Nie masz gwarancji, że w razie ewentualnych problemów prawnych, znajdzie ono zastosowanie w Twoim przypadku.
Czy potrzebujesz zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych?
Tak. Aby prowadzić sprzedaż alkoholu, sprzedawca musi posiadać odpowiednie zezwolenie na sprzedaż alkoholu (koncesję). Wydawane jest ono przez lokalny organ samorządowy i dzieli się na trzy kategorie:
- Typ A – napoje o zawartości alkoholu do 4,5% i piwo,
- Typ B – alkohole do 18%,
- Typ C – alkohole powyżej 18%.
Pamiętaj także, że zezwolenie jest przypisane do konkretnego punktu sprzedaży.
Jak sklepy rozwiązują kwestię sprzedaży alkoholu w sieci w praktyce?
Wystarczy skorzystać z wyszukiwarki, by w minutę przekonać się, że w Polsce bez problemu można kupić alkohol online. W końcu nie ma prawa, które bezpośrednio by tego zakazywało.
Z jakich metod korzystają więc sprzedawcy, by nie narażać się na konflikt z prawem? Oto najczęściej wykorzystywane sposoby sprzedaży alkoholu przez Internet w Polsce:
- wymóg potwierdzenia przed złożeniem zamówienia, że osoba kupująca skończyła 18 lat,
- podpisywanie umów z firmami kurierskimi, na mocy których to kurierzy weryfikują wiek odbierającego zamówienie,
- prowadzenie stacjonarnego punktu sprzedaży z odpowiednim zezwoleniem i umożliwianie odbioru osobistego, co jest zgodne z aktualnymi przepisami prawa,
- odbiór zamówienia przez kuriera w punkcie sprzedaży, gdzie formalnie dochodzi do finalizacji zakupu, a następnie przekazanie go klientowi.
Co jeszcze warto wziąć pod uwagę, planując sprzedaż alkoholu w Internecie?
Oto najważniejsze aspekty, które musisz przemyśleć i opracować sposób ich rozwiązania:
Weryfikacja wieku klienta
Sprzedaż alkoholu osobom niepełnoletnim jest w Polsce zakazana. Przy sprzedaży stacjonarnej sprzedawca może zweryfikować wiek klienta na podstawie dokumentu tożsamości. Online jest to znacznie trudniejsza, a prawo, znowu, nie przewiduje jednoznacznych zasad tej weryfikacji.
Praktycznym rozwiązaniem jest zatem umożliwienie odbioru osobistego, podczas którego sprzedawca może sprawdzić wiek i tożsamość kupującego. Możesz także za pomocą pop-upu prosić użytkowników odwiedzających Twój sklep o potwierdzenie swojego wieku.
Model odbioru osobistego
Oferowanie zamówienia online z odbiorem osobistym w sklepie to jedno z najczęściej wybieranych rozwiązań przez sprzedawców, które pozwala zachować zgodność prowadzonej działalności z prawem.
W takim wypadku klient dokonuje zakupu online, a następnie odbiera go osobiście, co daje sprzedawcy możliwość weryfikacji wieku i tożsamości kupującego.
Obowiązki podatkowe i akcyza
Sprzedaż alkoholu podlega opodatkowaniu akcyzą, a także podatkiem VAT.
Przedsiębiorcy sprzedający alkohol muszą więc pamiętać o rejestracji jako podatnicy akcyzy oraz dopełnieniu wszystkich obowiązków związanych z rejestracją takich transakcji.
Transparentność regulaminu sklepu
W przypadku sprzedaży online regulamin sklepu powinien jasno określać zasady sprzedaży alkoholu, a w szczególności konieczność weryfikacji wieku i sposób dostarczenia/odbioru alkoholu.
Odpowiednie zapisy w regulaminie pomoże ograniczyć ryzyko odpowiedzialności prawnej po stronie sprzedawcy. Rekomendujemy kontakt z prawnikiem, który ma doświadczenie w tej kwestii.
Jak uruchomić sklep online z alkoholem?
Od strony technicznej rozpoczęcie sprzedaży alkoholu nie różni się niczym od handlu jakimkolwiek innym asortymentem. Oto, co musisz zrobić:
- wymyślasz nazwę sklepu i wykupujesz domenę,
- uruchamiasz sklep na wygodnej platformie – jak Sky-Shop, która pozwala Ci wystartować z własnym biznesem online w kilka dni, bez kodowania czy projektowania,
- dodajesz bramkę płatności,
- wybierasz metody wysyłki,
- dodajesz produkty wraz ze zdjęciami i opisami,
- dodajesz regulamin,
- promujesz swój biznes i sprzedajesz.
W przypadku sprzedaży alkoholu online warto mieć na uwadze, że ze względu na przepisy możliwości w zakresie reklamy sklepu są ograniczone. Reklama alkoholu (innego niż piwo) jest bowiem zakazana.
👉 Przeczytaj kompleksowy poradnik o zakładaniu sklepu internetowego lub obejrzyj film:
Czy zakaz sprzedaży alkoholu przez Internet wejdzie w życie?
Głosy na temat regulacji kwestii dotyczących sprzedaży alkoholu za pośrednictwem Internetu są słyszalne od kilkunastu lat. Ostatnio mówi się jednak o wprowadzeniu zakazu takiej możliwości.
Ministerstwo zdrowia przedstawiło propozycję, by w ramach nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi jednoznacznie określić, że sprzedaż detaliczna alkoholu przez Internet jest zakazana.
Jak podaje resort: umożliwienie sprzedaży napojów alkoholowych przez Internet stanowiłoby zwiększenie dostępności i rozszerzenie kanałów sprzedaży napojów alkoholowych, co z punktu widzenia zdrowia publicznego należy ocenić negatywnie.
Czy zakaz wejdzie w życie? Tego na ten moment nie wiadomo. Na pewno jednak warto dopuszczać taką możliwość, planując prowadzenie sprzedaży napojów alkoholowych online.
Podsumowanie
Sytuacja dotycząca sprzedaży alkoholu online w Polsce jest niejasna. Istnieją jednak w pełni legalne sposoby na prowadzenie działalności e-commerce w tej branży, jak np. model z odbiorem osobistym. Bardzo istotne jest także dbanie o zgodność z wymogami RODO oraz staranne przygotowanie regulaminu, który uwzględni wszystkie aspekty sprzedaży alkoholu.
Od strony technicznej cały proces jest prosty. Możesz testować wszystkie funkcje platformy do sprzedaży online Sky-Shop przez 14 dni – i przekonać się, jak wygląda uruchamianie takiego biznesu. Zacznij już teraz!