Jaką formę opodatkowania jednoosobowej działalności gospodarczej wybrać?

Każdy przedsiębiorca musi płacić podatek od uzyskiwanych dochodów. Prowadząc firmę, nie unikniesz tego obowiązku.

Możesz jednak wybrać, na jakich zasadach chcesz się rozliczać z urzędem skarbowym. Dzięki temu zrobisz to na maksymalnie korzystnych warunkach.

Poznaj formy opodatkowania dostępne dla jednoosobowych działalności gospodarczych i dowiedz się, jakie są wady i zalety każdej z nich.

Dostępne formy opodatkowania jednoosobowej działalności gospodarczej w 2024

Jeżeli prowadzisz działalność gospodarczą i notujesz zyski, zapłacisz od nich podatek. To, jak będzie on wysoki, zależy także od Twojej decyzji.

Masz do wyboru trzy formy opodatkowania:

• zasady ogólne według skali podatkowej,
• podatek liniowy,
• ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Do 2022 roku można było jeszcze wybrać kartę podatkową. Obecnie już z tej formy mogą korzystać tylko osoby, które rozliczały się w ten sposób przed zmianą zasad.

Poniżej szczegółowo omawiamy każdą z wymienionych, dostępnych aktualnie form opodatkowania dochodów.

1. Zasady ogólne (skala podatkowa)

To zdecydowanie najpopularniejsza forma opodatkowania w Polsce. Korzystają z niej wszyscy zatrudnieni na etat, ale mogą także przedsiębiorcy prowadzący JDG.

W przypadku zasad ogólnych dochód podlega opodatkowaniu według dwóch progów podatkowych:

• 12% do kwoty 120 000 PLN rocznie,
• 32% powyżej tej kwoty.

Jak łatwo się więc domyślić, jest to opłacalna forma opodatkowania dla osób, które zarabiają mniej niż 120 tysięcy złotych rocznie. Nie musi to jednak oznaczać, że w przypadku dochodów na poziomie np. 125 tysięcy, skala podatkowa będzie złym wyborem.

Przyjrzyjmy się bliżej jej wadom i zaletom.

Zalety opodatkowania na zasadach ogólnych:

• Możliwość korzystania z kwoty wolnej od podatku (w 2024 roku wynosi 30 000 PLN).
• Możliwość korzystania z ulg podatkowych i odliczeń, np. na dzieci, darowizny.
• Możliwość obniżania wysokości dochodów o koszty uzyskania przychodu.
• Możliwość rozliczania się wspólnie z małżonkiem.
• Korzystne warunki dla osób o niższych dochodach – ze względu na niższy próg podatkowy.

Wady skali podatkowej:

Zasady ogólne mają tak naprawdę jedną kluczową wadę. Jest to:

• Wysokie obciążenie podatkowe dla dochodów przekraczających pierwszy próg podatkowy.

2. Podatek liniowy

Stawka podatku liniowego wynosi 19% – niezależnie od wysokości dochodów.

Jest to zdecydowanie jego największa zaleta, która sprawia, że z tego sposobu opodatkowania korzystają przedsiębiorcy, którzy w przypadku rozliczania się na zasadach ogólnych płaciliby 32% podatku.

Zalety opodatkowania podatkiem liniowym:

• Możliwość obniżania podstawy opodatkowania o koszty uzyskania przychodu.
• Przewidywalność i prostota rozliczeń.
• Korzystne warunki dla osób o wysokich dochodach, które w systemie progresywnym płaciłyby 32%.

Wady:

• Brak możliwości korzystania z większości ulg podatkowych, w tym z kwoty wolnej od podatku.
• Brak możliwości rozliczania się z małżonkiem
• Mniej opłacalny dla osób o niższych dochodach.

3. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych to forma opodatkowania, w której podatek płacony jest od przychodu, a nie od dochodu. 

Sprawia to, że nie jest to opłacalny sposób opodatkowania w przypadku działalności, które generują wysokie koszty – mimo niskich stawek samego podatku.

Wysokość podatku różni się w zależności od rodzaju prowadzonej przez Ciebie działalności. Stawki ryczałtu są następujące:

• 17%, 15%, 12,5%, 12%, 10%, 8,5%, 5,5%, 3% lub 2%.

Zalety opodatkowania ryczałtem:

• Niskie stawki podatku w przypadku wielu branż.
• Prosta księgowość.
• Brak konieczności prowadzenia pełnej ewidencji kosztów.

Wady:

• Brak możliwości odliczenia kosztów uzyskania przychodu.
• Ograniczenia w możliwości korzystania z ulg podatkowych.
• Brak kwoty wolnej od podatku.

👉 Dowiedz się więcej o ryczałcie w sprzedaży internetowej.

4. Karta podatkowa

Karta podatkowa była kiedyś bardzo korzystną metodą opodatkowania dla niektórych przedsiębiorców. Wysokość podatku była w niej ustalana indywidualnie.

Od 2022 roku wybór tej formy jest jednak niemożliwy. Z karty podatkowej mogą korzystać wyłącznie przedsiębiorcy, którzy wybrali ten sposób rozliczania się z urzędem skarbowym przed wprowadzeniem tzw. polskiego ładu.

Składka zdrowotna w poszczególnych formach opodatkowania

Składka zdrowotna jest obowiązkowa dla wszystkich przedsiębiorców, ale jej wysokość różni się w zależności od wybranej formy opodatkowania.

Wynosi ona:

• 9% dochodu w przypadku zasad ogólnych.
• 4,9% dochodu w przypadku podatku liniowego. 
• W przypadku ryczałtu obowiązują 3 progi. Zapłacisz 9% od kwoty 60% przeciętnego wynagrodzenia, jeżeli rozliczasz się ryczałtem i Twoje przychody są niższe niż 60 000 zł, 9% od kwoty 100% przeciętnego wynagrodzenia, jeśli Twoje przychody wynoszą od 60 000 do 300 000 zł i 9% od kwoty 180% przeciętnego wynagrodzenia, jeżeli wynoszą one powyżej 300 000 zł.

👉 Dowiedz się więcej o składkach na ubezpieczenia społeczne w jednoosobowej działalności gospodarczej.

Co wziąć pod uwagę przy wyborze formy opodatkowania?

Każdy przedsiębiorca chce płacić jak najniższe podatki. To całkowicie naturalne – i o to też chodzi w wyborze najodpowiedniejszej metody opodatkowania.

Co warto wziąć pod uwagę, by dokonać najlepszego wyboru?

• Wysokość przewidywanych dochodów. Przemyśl, jaka forma będzie najbardziej opłacalna przy Twoim poziomie dochodów. Podatek liniowy może być korzystniejszy przy wysokich dochodach, podczas gdy zasady ogólne mogą lepiej się sprawdzić przy niższych. A jeżeli generujesz niskie koszty, być może warto również zweryfikować, jaka stawka ryczałtu obowiązuje w Twojej branży.
• Możliwość korzystania z ulg. Jeśli chcesz korzystać z ulg podatkowych, zasady ogólne będą lepszym wyborem. Podatek liniowy i ryczałt mają ograniczenia w tej kwestii. Pamiętaj także o uwzględnieniu kwoty wolnej od podatku w swoich obliczeniach.
• Rodzaj działalności. Niektóre branże mogą mieć korzystniejsze stawki ryczałtu, co warto uwzględnić przy podejmowaniu decyzji. W przypadku usług budowlanych wynosi on np. 5,5%, a w przypadku handlu – 3%.
• Planowane inwestycje i koszty. Jeśli Twoja działalność generuje wysokie koszty, wybór sposobu opodatkowania, która pozwala na ich odliczenie, będzie bardziej korzystny niż ryczałt.
• Wysokość składek na ubezpieczenie zdrowotne. Jej wysokość jest uzależniona od sposobu opodatkowania. Co więcej, w przypadku podatku liniowego i ryczałtu możesz odliczyć jej część od podatku.

Jaka jest najlepsza forma opodatkowania dla JDG?

Zastanawiasz się, jaką metodę opodatkowania wybrać? Musisz dokładnie przeanalizować specyfikę swojej działalności, przewidywane dochody i koszty, a także możliwości skorzystania z ulg podatkowych.

Ogólne wskazówki, które mogą Ci pomóc, są następujące:

• Dla przedsiębiorców osiągających wysokie dochody najczęściej korzystniejszy niż skala podatkowa będzie podatek liniowy.
• Z kolei dla tych, którzy dopiero zaczynają działalność i ich dochody są niższe, lepszym wyborem mogą być zasady ogólne, które oferują niską stawkę do 120 tysięcy złotych dochodu i możliwość skorzystania z kwoty wolnej od podatku.
• Natomiast dla osób prowadzących działalność w branżach z korzystnymi stawkami ryczałtu, prostota rozliczeń może okazać się  kluczowym argumentem za wyborem tej formy opodatkowania.

Jeżeli masz duże wątpliwości, najlepiej skonsultować się z doradcą podatkowym. Pamiętaj także, że możliwa jest zmiana formy opodatkowania, o czym więcej przeczytasz poniżej.

Czy możesz zmienić formę opodatkowania działalności gospodarczej?

Tak, zmiana metody opodatkowania jest jak najbardziej możliwa. Nie możesz jednak tego zrobić w dowolnym momencie. 

Co więcej, możesz to zrobić tylko jeden raz w roku podatkowym.

Do kiedy masz czas na zmianę sposobu opodatkowania?

• Do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnąłeś pierwszy przychód w danym roku. Jeżeli miało to miejsce w styczniu, czas na wybór innej formy opodatkowania masz do 20 lutego.
• W przypadku, gdy pierwszy przychód został osiągnięty w grudniu roku podatkowego, zmiany musisz dokonać do końca danego roku.

Kiedy należy płacić podatek dochodowy?

Jeśli prowadzisz jednoosobową działalność gospodarczą, terminy płatności podatku dochodowego różnią się w zależności od wybranej formy opodatkowania.

Zasady ogólne i podatek liniowy

Jeśli rozliczasz się według zasad ogólnych (skala podatkowa) lub płacisz podatek liniowy (19%), musisz:

• Składać zaliczki na podatek dochodowy miesięcznie lub kwartalnie. Możesz wybrać jedną z tych opcji na początku roku podatkowego.
• Miesięczne zaliczki są płatne do 20. dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni.
• Kwartalne zaliczki są płatne do 20. dnia miesiąca następującego po zakończeniu kwartału (tj. 20 kwietnia, 20 lipca, 20 października, 20 stycznia).
• Złożyć roczne zeznanie podatkowe PIT-36 lub PIT-36L. Zeznanie za rok poprzedni musisz złożyć do 30 kwietnia roku następnego.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

W przypadku ryczałtu terminy płatności składek są takie same, jak w przypadku zasad ogólnych czy podatku liniowego. Różnica dotyczy tylko terminu składania rocznego zeznania podatkowego. 

Zeznanie za rok poprzedni musisz co roku składać do końca lutego roku następnego. W przypadku innych form masz na to nieco więcej czasu.

Podsumowanie

Płacenie podatków zdecydowanie nie należy do najprzyjemniejszych elementów prowadzenia firmy. Musisz się jednak z niego sumiennie wywiązywać.

Przed otworzeniem działalności warto jednak poświęcić kilka chwil na przemyślenie wyboru sposobu odprowadzania podatków – tak, by płacić jak najniższe. Zaoszczędzone w ten sposób pieniądze możesz wydać na rozwój swojego biznesu.

Powodzenia!

👉 A jeżeli dopiero szukasz pomysłu na biznes, zachęcamy Cię do poznania świata e-commerce. Zacznij od bezpłatnego przetestowania platformy Sky-Shop i przekonaj się, jak łatwe może być prowadzenie sprzedaży online!