Średnio w Polsce powstaje około 300 tysięcy nowych firm rocznie. Gdyby sam proces uruchomienia działalności był skomplikowany, ta liczba byłaby znacznie niższa.
Nie zmienia to jednak faktu, że na etapie jej rejestrowania będziesz musiał podjąć wiele decyzji, które zaważą na późniejszym funkcjonowaniu Twojego biznesu.
Z poniższego artykułu dowiesz się:
- jak założyć firmę krok po kroku,
- jaka forma działalności gospodarczej sprawdzi się najlepiej w Twoim przypadku,
- jaką formę opodatkowania wybrać,
- jak poradzić sobie z księgowością w nowej firmie i jakie formalności musisz załatwić.
Spis treści artykułu
Nie tylko firma jednoosobowa, czyli wybierz formę działalności dostosowaną do Twoich potrzeb
Prowadząc firmę, musisz liczyć się z koniecznością podejmowania wielu decyzji. Pierwszą z nich jest ta dotycząca formy działalności.
W przypadku niewielkich biznesów najczęstszym i najlepszym wyborem jest JDG. Nie jest to jednak jedyna, a nie zawsze też najlepsza opcja.
Jakie masz zatem możliwości?
Jednoosobowa działalność gospodarcza
To świetne rozwiązanie, jeśli planujesz być jedynym właścicielem firmy.
Jednoosobową działalność gospodarczą zarejestrujesz najszybciej. Jej założenie jest bardzo proste, i co ważne dla początkujących przedsiębiorców – bezpłatne.
Działalnosć jednoosobowa to dobry pomysł również w przypadku branż o niskim ryzyku finansowym – ze względu na to, że odpowiadasz osobiście za wszystkie długi firmy całym swoim majątkiem.
Kiedy warto postawić na taką formę działalności?
- Chcesz założyć biznes z niskim kapitałem początkowym – otworzenie jednoosobowej działalności nie wymaga żadnych opłat ani wnoszenia kapitału zakładowego.
- Zależy Ci na ulgach – nowy przedsiębiorca może np. opłacać składki ZUS w niższej, preferencyjnej stawce przez pierwsze 24 miesiące prowadzenia firmy.
- Chcesz zdobyć dofinansowanie np. z Urzędu Pracy. W przypadku jednoosobowej działalności Twoje szanse są naprawdę duże.
Działalność jednoosobową możesz potraktować jako pierwszą fazę rozwoju przedsiębiorstwa, a następnie przejść do bardziej zaawansowanej, czyli spółki.
Spółki
Jeżeli chcesz prowadzić firmę z wspólnikiem czy wspólnikami, powinieneś założyć spółkę.
W Polsce istnieje jednak kilka rodzajów tego typu działalności. Sprawdź, który z nich sprawdzi się najlepiej w Twoim przypadku.
Spółka cywilna
Jest to nie tylko najpopularniejszy, ale z wielu względów także najlepszy rodzaj spółki dla początkujących przedsiębiorców. Głównym powodem są jednak niskie koszty jej założenia, a także prowadzenia.
Do jej otwarcia potrzebnych jest minimum dwóch wspólników, którzy muszą zarejestrować swoją działalność wypełniając formularz CEIDG-1.
Zalety spółki cywilnej:
- Rejestracja spółki jest darmowa, także dokonywanie zmian wpisu w CEIDG jest również bezpłatne.
- Brak określonego minimalnego wkładu założycielskiego. Wspólnicy mogą wnieść wkład w postaci pieniędzy, ale także wiedzy czy umiejętności.
- Spółkę cywilną możesz przekształcić w dowolną inną spółkę handlową, a w spółkę jawną – na uproszczonych zasadach.
Wady spółki cywilnej:
- Spółka cywilna nie ma osobowości prawnej, co oznacza że nie jest przedsiębiorstwem. Wszelkie umowy zawierane są we własnym imieniu poszczególnych wspólników, a nie na spółkę. Osobno rozliczają oni również podatek dochodowy (PIT).
- Każdy ze wspólników solidarnie odpowiada za zobowiązania spółki. Ewentualne długi spłacają oni z majątku wypracowanego przez spółkę, a po jego wyczerpaniu – z własnych środków.
Spółki prawa handlowego
Jak wspomnieliśmy wyżej, optymalnym rozwiązaniem na start w biznesie jest założenie spółki cywilnej.
W miarę rozwoju przedsiębiorstwa z różnych względów może Ci jednak zależeć na zmianie jego formy prawnej. Dlatego pokrótce scharakteryzujemy również inne rodzaje spółek.
Spółki prawa handlowego dzieli się na dwie kategorie: spółki osobowe i spółki kapitałowe.
Spółka osobowa to spółka, która oparta jest na więzi zachodzącej między jej wspólnikami i ich zaangażowaniu w działalność spółki. We własnym imieniu może nabywać własność nieruchomości, prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana. Ma prawo też prowadzić działalność gospodarczą pod własną firmą.
Nie posiada jednak osobowości prawnej. Wspólnicy ponoszą więc odpowiedzialność za długi spółki całym swoim majątkiem, jeżeli egzekucja z majątku spółki jest nieskuteczna.
Do spółek osobowych należą:
- Spółka jawna.
- Spółka partnerska.
- Spółka komandytowa.
- Spółka komandytowo-akcyjna.
Z kolei spółka kapitałowa to spółka, która posiada kapitał zakładowy, osobowość prawną i własny majątek odrębny od majątku osobistego wspólników bądź akcjonariuszy. Za swoje zobowiązania spółka ponosi odpowiedzialność całym swoim majątkiem.
Jej wspólnicy określani są mianem udziałowców (w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością) lub akcjonariuszy (w spółce akcyjnej) i nie odpowiadają za jej zobowiązania.
Do spółek kapitałowych należą:
- Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (spółka z o.o.).
- Spółka akcyjna.
Chcesz uruchomić własny sklep internetowy? Sprawdź instrukcję zakładania sklepu internetowego na Sky-Shop krok po kroku!
Wybierz formę opodatkowania własnej firmy
Prowadzenie działalności gospodarczej wiąże się oczywiście z koniecznością opłacania podatków.
Jako przedsiębiorca możesz jednak wybrać, w jakiej formie będziesz się rozliczać z fiskusem. Każda z nich ma oczywiście swoje wady i zalety.
Zasady ogólne (skala podatkowa)
To najpopularniejszy sposób rozliczenia w naszym kraju. Korzysta z niego każda osoba zatrudniona na etacie.
Możesz rozliczać się w ten sposób również prowadząc jednoosobową działalność gospodarczą, spółkę cywilną czy którąś ze spółek osobowych.
Stawka podatku wynosi aktualnie 12% i wzrasta do 32% po przekroczeniu limitu przychodów wynoszącego 120 tysięcy zł (od 2022 roku). Co ważne, wyższy podatek zapłacisz tylko od nadwyżki – nie od całej kwoty.
Rozliczanie w ten sposób ma wiele zalet:
- Możesz korzystać z kwoty wolnej od podatku, a także licznych ulg (np. na dziecko).
- Możesz rozliczać się wspólnie z małżonkiem/małżonką.
- Możesz pomniejszać podstawę opodatkowania o koszty uzyskania przychodu.
Największą wadą tej formy rozliczenia jest rzecz jasna stawka 32%, z którą musisz się liczyć po przekroczeniu limitu przychodów.
Podatek liniowy
Podatek liniowy to forma rozliczania wybierana najchętniej przez przedsiębiorców, których firmy osiągają przychody przekraczające wspomniane 120 tysięcy złotych.
Oczywiście, jeżeli zarabiasz 121 czy 122 tysięcy podatek liniowy nie będzie jeszcze opłacalny – to kwestia dokładnych wyliczeń, o które najlepiej poprosić biuro rachunkowe.
Takie rozwiązanie sprawia, że płacisz stałą stawkę podatku (19%), niezależnie od osiąganych w danym roku podatkowym przychodów.
To rozwiązanie również pozwala Ci obniżać wysokość podatku o koszty, nie ma tu jednak zastosowania kwota wolna od podatku. Nie możesz również korzystać ze wspomnianych wyżej ulg.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
Ryczałt jest specyficzną formą rozliczania z fiskusem, w której podstawę opodatkowania stanowi przychód. Nie jest on pomniejszony o poniesione w danym okresie koszty jego uzyskania.
Przychody osiągnięte przez podmioty rozliczające się ryczałtem mogą zostać opodatkowane stawkami: 17%, 15%, 12,5%, 12%, 10%, 8,5%, 5,5%, 3% lub 2%.
Stawka jest uzależniona od rodzaju wykonywanej działalności gospodarczej.
Ze względu na to, że stawki podatku są dosyć niskie, rozliczanie w ryczałcie kusi wielu przedsiębiorców.
Musisz jednak zdawać sobie sprawę z tego, że ta forma rozliczenia uniemożliwia odliczanie kosztów od przychodu przez co nie zawsze jest opłacalna.
Ryczałt jest zarezerwowany również dla określonych rodzajów działalności – nie wszyscy przedsiębiorcy mogą rozliczać się w ten sposób.
👉 Dowiedz się więcej o ryczałcie w sklepie internetowym.
Karta podatkowa
Karta podatkowa to jedna z najprostszych form opodatkowania działalności gospodarczej w polskim systemie podatkowym.
Przedsiębiorca, rozliczający się w ten sposób, nie musi prowadzić ksiąg, płacić zaliczek na podatek czy składać zeznań podatkowych.
Wysokość podatku ustala urząd skarbowy. Decyzję wydaje się odrębnie dla każdego roku.
Takie rozwiązanie ma jednak wiele wad. Nie można obniżać wysokości podatku o poniesione koszty. Będziesz również zobowiązany do jego zapłaty nawet, jeżeli nie wygenerujesz przychodu, a także jeśli poniesiesz straty.
Często jest ona jednak stosunkowo niska, a zależy od:
- rodzaju prowadzonej działalności,
- liczby mieszkańców gminy, na której terenie jest prowadzona działalność,
- liczby zatrudnionych pracowników.
Z karty podatkowej nie mogą oczywiście korzystać wszyscy przedsiębiorcy. Jeżeli prowadzisz sprzedaż internetową, nie możesz się rozliczać w ten sposób.
Od 2022 wybór tej formy opodatkowania nie jest możliwy dla nikogo. Mogą z niej korzystać jedynie przedsiębiorcy, którzy założyli działalność i wybrali kartę podatkową wcześniej.
👉 Dowiedz się więcej o formach rozliczenia działalności gospodarczej z artykułu: Sklep internetowy a podatki – wszystko, co musisz wiedzieć
Podatek CIT
Jeżeli zdecydujesz się założyć firmę w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej, będziesz musiał liczyć się z koniecznością opłacania podatku CIT, czyli podatku dochodowego od osób prawnych.
Wynosi on 20% i 9% dla firm, których przychody wraz z kwotą podatku VAT nie przekroczyły w ubiegłym roku podatkowym 12, mln euro.
Musisz także wiedzieć, że spółka z o.o. oraz spółka akcyjna są opodatkowane podwójnie.
Oznacza to, że spółka jako osoba prawna w pierwszej kolejności płaci podatek od dochodu – CIT. Później zysk dzielony jest między wspólników, którzy płacą od niego podatek dochodowy – PIT.
Wybierz nazwę firmy
Musisz znać nazwę firmy w momencie jej rejestracji.
W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej, musi się tam znaleźć Twoje imię i nazwisko, czyli np. “Sprzedaż internetowa Jan Kowalski”. Możesz też ograniczyć się do samego fragmentu “Jan Kowalski”.
Dobrym rozwiązaniem już na tym etapie będzie jednak wymyślenie nazwy, która pozwoli Ci wyróżnić się na rynku i zbudować rozpoznawalność Twojej marki.
👉 Porady, dotyczące wyboru nazwy, znajdziesz w artykule: Jak wybrać nazwę dla sklepu internetowego?
Zadecyduj, jak prowadzić księgowość
Przedsiębiorcy, z wyjątkiem tych, którzy rozliczają się na podstawie karty podatkowej, muszą prowadzić dokumentację rachunkową.
Najlepiej oczywiście powierzyć tę kwestię doświadczonemu biuru rachunkowemu. Przepisy podatkowe w naszym kraju bardzo często się zmieniają – i laikom trudno za owymi zmianami nadążyć.
Co więcej, biura rachunkowe są ubezpieczone na wypadek ewentualnych pomyłek – i to na nich spoczywa za nie odpowiedzialność.
Bez względu na to, czy zamierzasz zajmować się rozliczeniami samodzielnie czy skorzystać z usług specjalistów na etapie zakładania firmy musisz podjąć decyzję co do sposobu prowadzenia księgowości.
Jeżeli rozliczasz się na zasadach ogólnych lub za pomocą podatku liniowego, masz do wyboru dwie opcje:
1. Formę uproszczoną, czyli księgę przychodów i rozchodów
Podatkową księgę przychodów i rozchodów będziesz mógł prowadzić, jeśli:
- prowadzisz firmę jako osoba fizyczna, przedsiębiorstwo w spadku, spółka cywilna osób fizycznych, spółka cywilna osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku, spółka jawna osób fizycznych lub spółka partnerska,
- wybrałeś opodatkowanie na zasadach ogólnych (17% i 32%) lub według stawki liniowej (19%),
- Twoje przychody za poprzedni rok nie przekroczyły 2 mln euro.
2. Formę pełną, czyli księgi rachunkowe
To najbardziej zaawansowana forma rozliczeń, którą prowadzą największe firmy.
Powinny z niej skorzystać:
- spółki kapitałowe jak: spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna – bez względu na wielkość przychodów,
- osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki cywilne osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku, spółki jawne osób fizycznych, spółki partnerskie oraz przedsiębiorstwa w spadku, jeśli ich przychody netto za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej 2 mln euro.
Jeżeli rozliczasz się w ryczałcie, będziesz prowadzić ewidencję przychodów – to osobna forma rozliczeń.
Określ PKD swojej działalności
Polska Klasyfikacja Działalności Gospodarczej (PKD) to zbiór rodzajów działalności gospodarczej, które występują w naszej gospodarce.
Każdy przedsiębiorca, podczas zakładania firmy, musi określić to, czym będzie się ona zajmować za pomocą jednego lub kilku kodów PKD.
Wybierasz wtedy jeden kod główny i w razie potrzeby nieograniczoną liczbę uzupełniających (dodatkowych).
Pełną listę kodów PKD znajdziesz pod adresem: biznes.gov.pl/pl/tabela-pkd
👉 Dowiedz się więcej o kodach PKD w sklepie internetowym.
Zarejestruj firmę – wypełnij i złóż do urzędu wniosek CEIDG
W celu rejestracji firmy (jednoosobowej działalności gospodarczej lub spółki cywilnej) musisz uzyskać wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
Wniosek CEIDG-1 możesz wypełnić online lub klasycznie za pomocą papierowego formularza – w takim wypadku musisz go złożyć w urzędzie gminy.
Nie wiąże się to z żadnymi opłatami.
We wniosku CEIDG będziesz musiał podać szereg informacji dotyczącej Twojej przyszłej działalności. Są to:
- rodzaj wniosku CEIDG – w tym wypadku będzie to wniosek o wpis do CEIDG,
- miejsce i data złożenia wniosku,
- dane wnioskodawcy (PESEL, imię, nazwisko, seria i numer dokumentu tożsamości, płeć, imiona rodziców, data i miejsce urodzenia),
- adres zamieszkania wnioskodawcy,
- adres zameldowania,
- dane dotyczące firmy (nazwa, przewidywana liczba zatrudnionych osób, kody PKD),
- skrócona nazwa firmy (nie może przekraczać 31 znaków),
- data rozpoczęcia działalności,
- Twoje dane kontaktowe – nie musisz ich podawać (staną się ogólnodostępne),
- miejsce wykonywania działalności – aktualnie nie musisz jednak mieć siedziby, by prowadzić firmę – wystarczy adres do doręczeń,
- data powstania obowiązku opłacania składek ZUS,
- informacje dotyczące naczelników urzędów skarbowych,
- forma opodatkowania,
- rodzaj prowadzonej dokumentacji rachunkowej,
- dane podmiotu prowadzącego dokumentację rachunkową wnioskodawcy,
- informacja o małżeńskiej wspólności majątkowej (jeżeli dotyczy),
- dane rachunków bankowych wnioskodawcy,
- pełnomocnictwa,
- załączniki.
Wniosek CEIDG jest jednocześnie:
- wnioskiem o uzyskanie numeru REGON i NIP,
- oświadczeniem o wyborze formy opodatkowania,
- zgłoszeniem do ZUS.
Określ, czy chcesz (lub musisz) być płatnikiem VAT
VAT to podatek od sprzedaży towarów i usług. Jego podstawowa stawka w naszym kraju wynosi 23%.
Jego opłacanie w niektórych przypadkach nie jest jednak obowiązkowe – możesz skorzystać ze zwolnienia z podatku.
Jednym z warunków jest osiąganie przychodów niższych niż 200 tysięcy złotych w skali roku. Dotyczy to jednak tylko towarów i usług zwolnionych z VAT.
Korzystanie ze zwolnienia jest opłacalne ze względu na to, że możesz oferować swoim klientom niższe ceny niż konkurencja.
Jako podatnik VAT rejestrujesz się, składając formularz VAT-R. Musisz to zrobić najpóźniej w dniu poprzedzającym rozpoczęcie sprzedaży usług czy towarów objętych VAT.
Jeżeli chcesz skorzystać ze zwolnienia, nie musisz wypełniać żadnego formularza. Możesz zarejestrować się jako podatnik zwolniony, jednak nie jest to obowiązkowe.
👉 Dowiedz się więcej z artykułu: VAT a sprzedaż internetowa
Załóż konto bankowe
Teoretycznie, jeżeli zdecydujesz się na założenie jednoosobowej działalności gospodarczej i nie dokonasz rejestracji jako płatnik VAT, nie musisz posiadać konta firmowego.
W praktyce warto to jednak zrobić – znacznie ułatwia to zarządzanie finansami.
Wszystkie banki oferują możliwość założenia konta firmowego. Zapoznaj się z ich ofertami, zwróć uwagę na warunki i promocje, i wybierz najlepsze rozwiązanie dla siebie.
Działaj!
Powyżej opisaliśmy wszystkie kroki, które musisz podjąć, aby otworzyć firmę. Na koniec zostawiamy jeszcze kilka porad, które pomogą Ci wystartować w biznesie:
- Upewnij się, że Twój pomysł na biznes jest trafiony.
- Wybierz dobre biuro rachunkowe. Usprawni to proces zakładania firmy, a także jej prowadzenia w przyszłości.
- Wyrób pieczątkę firmową. Teoretycznie nie jest to konieczne, jednak w praktyce często wymagają jej urzędy.
- Jeżeli chcesz, przetestuj swój pomysł na biznes w ramach działalności nierejestrowanej. Możesz ją prowadzić do momentu, w którym Twoje przychody nie przekroczą limitu 3181.5 zł miesięcznie brutto od stycznia 2024 roku.
Pamiętaj, aby w razie wątpliwości skontaktować się z doświadczonym biurem rachunkowym lub prawnikiem.
Dowiedz się więcej o sprzedaży internetowej w ramach działalności nierejestrowanej 👇
Jak założyć jednoosobową działalność gospodarczą? Najczęściej zadawane pytania
Podsumowując, odpowiedzmy jeszcze na najczęściej pojawiąjące się pytania związane z zakładaniem i prowadzeniem Twojej firmy.
Czy muszę opłacać ubezpieczenia społeczne? W jakiej wysokości?
Jeśli prowadzisz jednoosobową działalność gospodarczą, musisz płacić składki do ZUS. Składki na ubezpieczenia społeczne, składki na Fundusz Pracy i Solidarnościowy oraz ubezpieczenie zdrowotne są obowiązkowe dla każdego przedsiębiorcy. Pełna składka ZUS wynosi w momencie pisania artykułu 1485,31 zł bez dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, a z nim – 1600,32 zł.
Do tego musisz doliczyć jeszcze składkę zdrowotną, której wysokość różni się w zależności od wybranego rodzaju opodatkowania. W przypadku zasad ogólnych jest to 9% od dochodu.
Możesz jednak skorzystać z ulgi na start i nie płacić ZUS-u przez 6 miesięcy, opłacając w tym czasie tylko składkę zdrowotną. A przez kolejne dwa lata płacić składki w preferencyjnej wysokości. Będzie tak pod warunkiem, że:
- zakładasz działalność po raz pierwszy albo ponownie po co najmniej 60 miesiącach kalendarzowych od ostatniego zawieszenia lub zakończenia działalności gospodarczej,
- nie będziesz wykonywać dla byłego pracodawcy tego, co robiłeś dla niego jako pracownik, w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym.
Czy mogę założyć jednoosobową działalność gospodarczą w Polsce online?
Tak, możesz zarejestrować firmę online, bez żadnej wizyty w urzędzie. Zrobisz to dzięki profilowi zaufanemu bądź e-dowodowi.
Czy moja firma musi mieć siedzibę?
Zgodnie z zmianami Konstytucji Biznesu z 30 kwietnia 2018 r., nie jest już konieczne podawanie siedziby firmy. Możesz teraz we wniosku CEIDG-1 zaznaczyć opcję „brak stałego miejsca wykonywania działalności gospodarczej”. Musisz jedynie podać adres korespondencyjny.
A jeżeli masz pytania związane z rozpoczęciem sprzedaży internetowej, zachęcamy do komentowania lub kontaktu