Przejście na emeryturę nie musi wiązać się z końcem aktywności zawodowej. Wręcz przeciwnie! Może być to początek zupełnie nowej, zawodowej przygody – być może tej, która zawsze pozostawała w sferze marzeń czy dalekosiężnych planów.
Jak najbardziej możesz prowadzić własną działalność gospodarczą, będąc na emeryturze. Tak naprawdę jej prowadzenie nie różni się od sytuacji osób, które nie osiągnęły jeszcze wieku emerytalnego. Jedyny wyjątek to składki ZUS, a właściwie brak konieczności ich opłacania.
Jakie składki musisz zatem opłacać? I z jakich przepisów warto zdawać sobie sprawę, łącząc emeryturę z byciem przedsiębiorcą? Wszystkiego dowiesz się z poniższego artykułu.
Spis treści artykułu
Czy jako emeryt możesz prowadzić własną działalność?
Oczywiście, że tak. Nie ma żadnych przeszkód prawnych, które uniemożliwiałyby osobom na emeryturze prowadzenie własnej działalności. Emeryci mogą zostać zupełnie nowymi przedsiębiorcami lub kontynuować swoją ścieżkę, którą rozpoczęli przed osiągnięciem wieku emerytalnego.
Może to być świetny sposób na dorobienie do emerytury, realizację pasji czy wykorzystanie wolnego czasu, by robić coś produktywnego. Przed rozpoczęciem takiej działalności warto jednak zapoznać się z kilkoma ważnymi aspektami prawnymi i podatkowymi. O nich szerzej piszemy poniżej.
👉 Dowiedz się także, jak założyć własną firmę (JDG).
Działalność gospodarcza na emeryturze a składki ZUS
Emeryci prowadzący działalność gospodarczą nie muszą opłacać składek na ubezpieczenia społeczne. To sprawia, że prowadzenie własnej firmy jest dużo tańsze i prostsze niż w przypadku młodszych młodszych przedsiębiorców.
Jako emeryt możesz przystąpić do opłacania tych składek dobrowolnie, jeżeli z jakichś powodów czujesz taką potrzebę. Możesz opłacać wtedy składkę emerytalną, rentową i wypadkową. Nie opłacisz jednak składki na ubezpieczenie chorobowe i na Fundusz Pracy.
Zwolnienie nie obejmuje jednak składki na ubezpieczenie zdrowotne. Choć i na to istnieją sposoby.
Składka zdrowotna przy prowadzeniu działalności na emeryturze
Będąc na emeryturze i prowadząc firmę w niektórych przypadkach możesz uniknąć także obowiązku opłacania składki zdrowotnej.
Musisz jednak spełnić określone warunki:
- wysokość Twojego świadczenia emerytalnego brutto nie może przekraczać minimalnego wynagrodzenia za pracę (4300 zł brutto w 2024 roku),
- osiągasz przychody z działalności, które nie są wyższe niż połowa minimalnej emerytury,
- opłacasz podatek dochodowy w formie karty podatkowej – co w praktyce oznacza, że prowadzisz działalność od kilku lat. Od 2022 roku wybór tej formy opodatkowania jest niemożliwy.
Jeżeli nie możesz skorzystać ze zwolnienia, wysokość składki będzie zależeć od wybranej przez Ciebie formy opodatkowania i wysokości dochodów. Wynosi ona dokładnie:
- 9% dochodów w przypadku zasad ogólnych,
- 4,9% dochodów w przypadku podatku liniowego,
- 9% od kwoty 60% przeciętnego wynagrodzenia, jeżeli rozliczasz się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, a Twoje przychody są niższe niż 60 000 zł, 9% od kwoty 100% przeciętnego wynagrodzenia, jeśli Twoje przychody wynoszą od 60 000 do 300 000 zł i 9% od kwoty 180% przeciętnego wynagrodzenia, jeżeli wynoszą one powyżej 300 000 zł.
PIT-0 na emeryturze, czyli kiedy nie musisz płacić podatku
Emeryci prowadzący działalność gospodarczą mogą skorzystać z ulgi znanej jako PIT-0.
Nie zapłacisz podatku dochodowego, jeżeli:
- jesteś osobą w wieku emerytalnym (skończyłaś 60 lat, jeśli jesteś kobietą, 65, jeżeli jesteś mężczyzną, i nie korzystasz z wcześniejszej emerytury),
- nie pobierasz z ZUS świadczenia emerytalnego,
- Twoje roczne przychody z prowadzonej działalności gospodarczej nie przekraczają kwoty 85 528 zł.
Jeżeli rozliczasz się na zasadach ogólnych, możesz także korzystać z kwoty wolnej od podatku, która wynosi 30 tysięcy złotych.
Podatek dochodowy na emeryturze przy prowadzeniu działalności gospodarczej
Jeżeli Twoje przychody przekraczają wspomniane 85 528 zł rocznie, musisz zapłacić od nich podatek dochodowy.
Możesz wybrać pośród następujących sposobów opodatkowania działalności:
- zasady ogólne (skala podatkowa) – podatek wynosi 12 do progu 120 000 zł i 32% po przekroczeniu tej kwoty,
- podatek liniowy – wynosi 19% bez względu na wysokość dochodów
- ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – stawki ryczałtu są zależne od rodzaju wykonywanej działalności.
👉 Dowiedz się więcej o formach opodatkowania w jednoosobowej działalności gospodarczej.
Wcześniejsza emerytura a działalność gospodarcza
Jako osoba na wcześniejszej emeryturze masz prawo prowadzić własną działalność gospodarczą. Może się to jednak wiązać z ograniczeniami dotyczącymi wysokości przychodów – jeżeli będą one zbyt wysokie, stracisz prawo do pobierania świadczeń.
Jeżeli pobierasz więc wcześniejszą emeryturę, musisz zdawać sobie sprawę z istniejących limitów. Obecnie istnieją trzy progi:
- 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia – dochód do tej wysokości nie wpływa na wysokość wcześniejszej emerytury.
- 130% przeciętnego wynagrodzenia – dochód powyżej 70%, ale nie przekraczający 130%, powoduje zmniejszenie emerytury.
- Powyżej 130% przeciętnego wynagrodzenia – dochód przekraczający ten próg powoduje zawieszenie wypłaty emerytury.
Progi są regularnie aktualizowane i warto śledzić bieżące zmiany, aby uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek.
Przepisy te mają na celu zapewnienie, że osoby korzystające z wcześniejszej emerytury nie osiągają nadmiernych dochodów, które mogłyby podważać sens wypłacania świadczeń emerytalnych przed osiągnięciem pełnego wieku emerytalnego.
Działalność nierejestrowana na emeryturze
Jeżeli chcesz prowadzić drobną działalność, która ma umożliwić Ci np. dorobienie do emerytury, nie musisz od razu rejestrować firmy.
W Polsce możesz zarabiać w ramach działalności nierejestrowanej.
Jest to możliwe, jeśli:
- Twoje przychody z działalności nie są wyższe niż 75% minimalnego wynagrodzenia za pracę brutto w danym roku (3225 zł w drugiej połowie 2024 roku),
- w ciągu ostatnich 60 miesięcy (5 lat) nie wykonywałeś działalności gospodarczej.
👉 Dowiedz się więcej o działalności nierejestrowanej.
Pamiętaj o rocznym rozliczeniu swojej działalności
Prowadzenie działalności gospodarczej na emeryturze wiąże się z koniecznością regularnego rozliczania się z urzędem skarbowym. Co roku musisz rozliczać się z pobieranej emerytury i przychodów z działalności.
Prowadząc działalność gospodarczą na emeryturze, będziesz musiał złożyć odpowiednie formularze podatkowe:
- PIT-36 lub PIT-36L – w zależności od wybranej formy opodatkowania (skala podatkowa lub podatek liniowy).
- PIT-28 – jeśli rozliczasz się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
- PIT-16A – jeśli korzystasz z karty podatkowej.
- PIT-37 – jeżeli masz dodatkowe dochody, np. z umowy o pracę czy emerytury.
Podsumowanie
To, że możesz już nie pracować, nie oznacza, że musisz tak robić. Zaawansowany wiek nie jest przeszkodą, by założyć i prowadzić własną działalność. Co więcej, przepisy wręcz to ułatwiają – osoby na emeryturze nie muszą płacić obowiązkowych dla innych przedsiębiorców składek społecznych, a w wielu przypadkach także podatku dochodowego.
Być może rozpoczniesz sprzedaż online? W tym pomoże Ci Sky-Shop. Przetestuj oprogramowanie przez 14 dni bezpłatnie i przekonaj się, jak proste może być prowadzenie biznesu w e-commerce.