Działalność nierejestrowana to forma prowadzenia drobnej działalności gospodarczej bez konieczności zakładania firmy. Odkąd ją wprowadzono, cieszy się ogromną popularnością wśród początkujących przedsiębiorców.
Dzieje się tak nie tylko z powodu braku konieczności zajmowania się samym faktem rejestrowania działalności gospodarczej, ale też oszczędności, które wynikają z faktu, że nie musisz opłacać składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne (ZUS).
Co to dokładnie jest działalność nierejestrowana? Jakie warunki musisz spełnić, by móc ją prowadzić? Sprawdź!
Spis treści artykułu
Co to jest działalność nierejestrowana?
Działalność nierejestrowana, znana również jako działalność nierejestrowa, to forma prowadzenia drobnej działalności zarobkowej przez osoby fizyczne bez konieczności rejestracji firmy w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG).
W praktyce oznacza to, że w pełni legalnie możesz prowadzić swój biznes (np. sprzedawać online) bez formalnego zakładania przedsiębiorstwa. Nie musisz również uzyskiwać numeru NIP i REGON. Po prostu zaczynasz działać i zarabiać.
Początkujący przedsiębiorcy chętnie korzystają z takiego rozwiązania przede wszystkim ze względu na oszczędności wynikające z braku konieczności opłacania składek ZUS i ograniczenie formalności do minimum.
Posłuchaj także o działalności nierejestrowanej i prowadzeniu sprzedaży online👇
Jakie warunki musisz spełnić, by prowadzić działalność nierejestrowaną?
Nie każdy może prowadzić działalność nieewidencjonowaną. Nie możesz też robić tego w nieskończoność – a przynajmniej, jeżeli planujesz dużo zarabiać.
Oto, jakie warunki musisz spełnić, by nie musieć zakładać firmy:
- W żadnym miesiącu nie przekraczać obowiązującego limitu przychodów z działalności nierejestrowanej, czyli 75% wysokości kwoty minimalnego wynagrodzenia. Od 1 lipca 2024 r. wynosi on 3225 zł brutto miesięcznie.
- Nie wykonywać działalności gospodarczej w okresie ostatnich 60 miesięcy (5 lat).
- Prowadzić działalność samodzielnie.
Kiedy nie możesz prowadzić firmy w ramach działalności nierejestrowej?
Nie możesz prowadzić działalności nierejestrowej, jeżeli:
- charakter Twojej działalności wymaga zezwolenia, koncesji lub wpisu do rejestru działalności regulowanej,
- została ona zdefiniowana w przepisach jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy Prawo przedsiębiorców.
Na stronie biznes.gov.pl czytamy, że przykłady takich biznesów to m.in.: sprzedaż alkoholu, ochrona osób lub mienia, organizacja imprez turystycznych, usługi detektywistyczne czy zbieranie odpadów.
Ile wynosi limit przychodów w ramach działalności nierejestrowanej w 2024 roku?
Jak wspomnieliśmy wyżej, zgodnie z ustawą Prawo Przedsiębiorców w 2024 roku jest to kwota, która wynosi 75% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Oznacza to, że jeśli miesięczny przychód z działalności nierejestrowanej nie przekroczy w żadnym miesiącu tego limitu, nie musisz rejestrować firmy.
Limit przychodu dla działalności nierejestrowanej wynosi od lipca do grudnia 2024 roku dokładnie 3225 zł miesięcznie brutto.
A co gdy go przekroczysz? Od tego momentu masz 7 dni na zarejestrowanie działalności gospodarczej. Bez obaw! Wszystkie formalności załatwisz online w ciągu jednego dnia.
👉 Dowiedz się więcej o limicie przychodów w działalności nierejestrowanej.
Co zrobić, jeśli przekroczysz limit dla działalności nierejestrowanej?
Jeżeli w jakimś miesiącu przekroczysz limit przychodów, musisz zarejestrować działalność. Wniosek do CEIDG powinieneś złożyć w terminie do 7 dni od dnia, w którym przychód przekroczył obowiązujący limit.
💡 Pamiętaj, że otwarcie własnej firmy nie jest trudne – wniosek do CEIDG złożysz przez Internet, a sam proces nie zajmie Ci dużo czasu. Na początku prowadzenia działalności gospodarczej możesz również skorzystać z ulgi na start. Pozwoli Ci ona przez pierwsze 6 miesięcy nie płacić pełnych składek ZUS, a jedynie składkę zdrowotną.
👉 Sprawdź, jak szybko i łatwo założyć firmę.
Jak założyć działalność nierejestrowaną w 2024?
Działalności nierejestrowanej się nie zakłada. Po prostu zaczynasz działać w jej ramach.
Działalności nierejestrowanej nie musisz też nigdzie zgłaszać, dlatego możesz rozpocząć jej prowadzenie w każdej chwili. Masz możliwość korzystania z tej formy, dopóki spełniasz wszystkie warunki.
Gdzie i kiedy zgłaszać działalność nierejestrowaną?
Działalność nierejestrowana nie wymaga zgłaszania w żadnym urzędzie.
Musisz jednak pamiętać o spełnieniu warunków pozwalających na prowadzenie działalności nierejestrowanej oraz kontrolowaniu swoich wpływów. W przypadku przekroczenia limitu powinieneś zarejestrować swoją firmę.
Czy działalność nierejestrowaną trzeba zgłosić do urzędu skarbowego?
Nie. Działalność nierejestrowana nie wymaga zgłaszania w urzędzie skarbowym ani żadnym innym urzędzie.
Pamiętaj jednak, że chociaż działalność nierejestrowana nie wymaga zgłoszenia, uzyskane z niej przychody muszą być uwzględnione w rocznym zeznaniu podatkowym (PIT-36).
Jak zakończyć działalność nierejestrowaną?
Działalność nierejestrowana nie wymaga wpisu do CEIDG, dlatego nie masz obowiązku formalnego zgłoszenia jej zakończenia. W praktyce możesz zatem przestać ją prowadzić w dowolnym momencie. Musisz jedynie pamiętać o obowiązku zapłacenia należnego podatku dochodowego za okres, w którym korzystałeś z tej formy działalności.
W przypadku przekształcenia takiej działalności w działalność gospodarczą powinieneś złożyć wniosek o wpis do CEIDG. Jest to równoznaczne z zakończeniem działalności nierejestrowanej.
Działalność nierejestrowa a podatek dochodowy
Osoby prowadzące działalność nierejestrowaną są zobowiązane do rozliczenia przychodów w rocznym zeznaniu podatkowym PIT-36.
Są one opodatkowane według skali podatkowej (zasad ogólnych). Stawka podatku wynosi w tym wypadku:
- 12% do 120 000 zł rocznie
- i 32% od nadwyżki ponad 120 000 zł rocznie.
Nie musisz jednak co miesiąc odprowadzać zaliczek na podatki – tak, jak robią to pełnoprawni przedsiębiorcy. Robisz to po prostu raz w roku, do 30 kwietnia w roku następującym po rozliczanym roku podatkowym.
Działalność nieewidencjonowana a ZUS
Warto zdawać sobie sprawę, że z reguły osoby prowadzące działalność nierejestrowaną nie podlegają obowiązkowi opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne (ZUS), co znacząco obniża koszty prowadzenia działalności.
Konieczność ich opłacania zachodzi jedynie w przypadku, jeżeli pracujesz na podstawie umów o dzieło czy zlecenie. Wtedy opłaca je oczywiście zleceniodawca. Z tytułu prowadzonej działalności nie musisz opłacać żadnych składek.
Więcej informacji na ten temat znajdziesz w naszym artykule:
👉 Działalność nierejestrowana a konieczność odprowadzania składek ZUS
Działalność nierejestrowana a ustawa o VAT
Zastanawiasz się, czy prowadząc działalność nierejestrowaną, musisz płacić podatek VAT? W zdecydowanej większości przypadków nie masz takiego obowiązku.
Większość osób prowadzących działalność nierejestrowaną korzysta ze zwolnienia podmiotowego z VAT na podstawie art. 113 ustawy o VAT. Zwolnienie to dotyczy przedsiębiorców, których roczny obrót nie przekracza 200 000 zł.
Osoby prowadzące działalność nierejestrowaną mogą dobrowolnie zarejestrować się jako płatnik VAT, jeśli uznają, że będzie to dla nich korzystne (przede wszystkim ze względu na możliwość odliczania VAT z faktur zakupowych).
👉 Dowiedz się więcej o podatku VAT w sprzedaży internetowej.
Faktury w działalności nierejestrowanej
Jeżeli sprzedajesz lub świadczysz usługi w ramach działalności nierejestrowej, korzystasz ze zwolnienia z obowiązku wystawiania faktur.
Możesz jednak wystawić rachunek lub fakturę, gdy zażąda tego Twój klient.
Rachunek powinien zawierać:
- numer kolejny
- datę wystawienia
- dane sprzedawcy i nabywcy,
- nazwę usługi lub towaru
- kwotę do zapłaty.
A na fakturze powinny znajdywać się:
- datę wystawienia,
- numer kolejny,
- imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy,
- nazwę towaru lub usługi,
- miarę i ilość dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług,
- cenę towaru lub usługi,
- kwotę do zapłaty ogółem.
A co z fakturami VAT?
Prowadząc działalność nierejestrową, domyślnie korzystasz ze zwolnienia z podatku VAT, które przysługuje osobom, których sprzedaż nie przekracza 200 000 zł rocznie.
Jeżeli jednak chcesz, możesz zarejestrować się jako czynny podatnik VAT. Wtedy wystawianie takich faktur będzie możliwe. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w naszym artykule:
👉 Działalność nierejestrowana a faktury VAT
Zalety działalności nierejestrowanej
Dlaczego prowadzenie takiej działalności może się okazać dobrym rozwiązaniem w Twoim przypadku?
- Nie musisz rejestrować działalności w CEIDG.
- Nie musisz opłacać składek ZUS, jeżeli w ramach działalności nierejestrowanej prowadzisz sprzedaż towarów.
- Prowadzenie działalności nierejestrowanej jest mniej skomplikowane i wymaga mniej formalności niż w przypadku standardowej firmy.
- Oszczędzasz na kosztach księgowości. Uproszczoną ewidencję sprzedaży bez problemu możesz prowadzić we własnym zakresie.
Wady działalności nierejestrowanej
Czy brak rejestracji firmy to zawsze dobry pomysł? Na pewno warto zadawać sobie sprawę z poniższych ograniczeń:
- Stosunkowo niski limit przychodów. W drugiej połowie 2024 roku w ramach działalności nierejestrowanej możesz zarobić tylko 3225 zł brutto miesięcznie, czyli równowartość 75% płacy minimalnej.
- Ograniczone możliwości rozwoju. Działalność nierejestrowana nie pozwala na zatrudnianie pracowników ani rozwijanie biznesu na większą skalę.
- Ograniczone możliwości w zakresie współpracy z innymi przedsiębiorcami. Firmy z reguły chcą współpracować z firmami – to po prostu łatwe i wygodne. Dotyczy to np. różnych hurtowni i producentów, ale także bramek płatności online.
- Brak składek ZUS może oznaczać brak ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego. Oczywiście możesz je sobie zagwarantować z innego źródła – np. z pracy na etacie.
Ile lat można prowadzić działalność nierejestrowaną?
Możesz prowadzić działalność nierejestrowaną przez dowolną liczbę lat – pod warunkiem, że spełniasz jej warunki. Nie jest ona w żaden sposób ograniczona czasowo.
Zgodnie z obowiązującym aktualnie prawem możesz ją prowadzić do momentu, gdy nie przekroczysz limitu przychodów, wynoszącego 75% minimalnego wynagrodzenia. Jeżeli tak się stanie, musisz zarejestrować firmę.
Czy działalność nierejestrowana musi mieć kasę fiskalną?
Większość osób prowadzących działalność nierejestrowaną może korzystać ze zwolnienia z obowiązku posiadania kasy fiskalnej.
Jest tak, jeżeli:
- Przychody z działalności nie przekraczają 20 000 zł rocznie (jest to limit przychodów, poniżej którego można stosować zwolnienie z kasy fiskalnej).
- Sprzedaż towarów i usług jest realizowana na rzecz osób prywatnych i rolników ryczałtowych.
Niektóre rodzaje działalności wymagają posiadania kasy fiskalnej niezależnie od wysokości przychodów. Są to np.:
- Sprzedaż towarów wrażliwych (np. sprzętu elektronicznego, części samochodowych, wyrobów tytoniowych).
- Świadczenie usług – jak przewozy pasażerskie, usługi fryzjerskie, kosmetyczne, gastronomiczne, naprawy pojazdów, medyczne (wyłączając usługi weterynaryjne) i inne, które ustawodawca wskazuje w przepisach.
Jeśli sprzedaż jest realizowana na rzecz firm (B2B), zwolnienie z kasy fiskalnej obowiązuje niezależnie od wysokości obrotu, pod warunkiem wystawiania faktur na każdą transakcję.
👉 Dowiedz się więcej o kasie fiskalnej w działalności nierejestrowanej.
Podsumowanie
Działalność nieewidencjonowana bez wątpienia ma wiele zalet i przyciąga osoby stawiające pierwsze kroki w biznesie. Możesz w ten sposób rozpocząć również sprzedaż online – a Sky-Shop Ci to ułatwia, dając dostęp do bramki Sky-Pay, która nie wymaga prowadzenia firmy.
Pamiętaj, że założenie własnej firmy nie jest skomplikowanym procesem. W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej wszystko załatwisz online, za darmo – i w ciągu jednego dnia. A łącznie przez pierwsze 2,5 roku możesz płacić obniżone składki ZUS.