Formy opodatkowania działalności gospodarczej w 2024 – przewodnik

W 1789 roku, w liście do Jean-Baptiste Leroy’a, Benjamin Franklin napisał: “(…)na tym świecie pewne są tylko śmierć i podatki”. Tymi drugimi zajmiemy się w treści niniejszego artykułu, w którym przedstawiamy formy opodatkowania działalności gospodarczej – skalę podatkową, podatek liniowy, kartę podatkową i ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Sprawdź, na którą z nich powinieneś postawić i dlaczego.

Jaką formę opodatkowania wybrać w jednoosobowej działalności gospodarczej w 2024 roku?

Masz do wyboru następujące formy opodatkowania działalności gospodarczej:

• opodatkowanie na zasadach ogólnych (skala podatkowa);
• podatek liniowy;
• kartę podatkową;
• ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

W pierwszych dwóch formach opodatkowania będziesz płacił podatek od dochodu rozumianego jako przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania, do których możesz zaliczyć m.in. różne wydatki związane z prowadzeniem działalności. Kolejne dwie formy opodatkowania mają charakter zryczałtowany.

Opodatkowanie na zasadach ogólnych

Jest to najczęściej wybierana forma opodatkowania, stosowana również wobec dochodów z tytułu Umów o Pracę.

W skali podatkowej występują 2 stawki tego podatku dochodowego od osób fizycznych:

•  17% – od dochodów na poziomie do 120 000 zł rocznie;
•  32% – dla każdej nadwyżki w dochodach po przekroczeniu ww. progu.

Zalety skali podatkowej

Wybierając opodatkowanie na zasadach ogólnych, masz możliwość:

• obniżania opodatkowanych przychodów z działalności gospodarczej o koszty ich uzyskania;
• korzystania z ulg podatkowych, np. na Internet czy dziecko;
• rozliczania się z małżonkiem czy jako osoba samotnie wychowująca dziecko;
• skorzystania z kredytu podatkowego (zgodnie z obowiązującymi przepisami);
• wybrania rozliczenia miesięcznego lub kwartalnego (to drugie może okazać się korzystne, jeśli przewidujesz, że dochody Twojej firmy nie będą stabilne);
• rozliczania się ze wszystkich dochodów opodatkowanych wg skali na jednym zeznaniu rocznym (pamiętaj jednak, że dochody te sumują się).

Podatek liniowy

Podatek liniowy to forma opodatkowania działalności gospodarczej, która jest chętnie wybierana przez zamożniejszych przedsiębiorców.

Stawka podatku liniowego jest stała i wynosi 19%, niezależnie od wysokości dochodów.

Zalety i wady podatku liniowego

Wybierając ten sposób rozliczania, masz możliwość:

• obniżenia wysokości podatku, czyli podstawy opodatkowania, dzięki odliczeniu od przychodu poniesionych kosztów;
• łatwego obliczania wysokości podatku należnego – stawka jest jedna i nie musisz pamiętać o kwocie zmniejszającej podatek;
• uzyskiwania dochodów opodatkowanych wg skali niezależnie od dochodów opodatkowanych liniowo – dochody te nie łączą się, tak więc nie wpływają na podwyższenie stawki z 17% do 32%.

Do wad opodatkowania podatkiem liniowym należą między innymi:

• brak możliwości rozliczania się z małżonkiem czy jako osoba samotnie wychowująca dziecko;
• brak opcji korzystania z większości ulg podatkowych;
• brak kwoty wolnej od podatku.

Z ww. względów podatek liniowy nie zawsze okazuje się opłacalny. Jeśli zamierzasz korzystać z ulg i odliczeń oraz dostępnych w przypadku zasad ogólnych udogodnień, opodatkowanie na zasadach ogólnych może okazać się dla Ciebie lepsze, nawet jeśli zamierzasz zarobić powyżej 140 tysięcy złotych rocznie (kwota ta stanowi często wspominany próg opłacalności przejścia na podatek liniowy).

Skala podatkowa i podatek liniowy – obowiązki podatnika

Opodatkowanie wg skali oraz podatkiem liniowym, zobowiązują Cię do:

• prowadzenia ksiąg rachunkowych lub podatkowej księgi przychodów i rozchodów (w zależności od wybranej formy prawnej działalności) z ewidencją wszystkich zdarzeń gospodarczych, np. zakupów i sprzedaży
• ewidencji kosztów uzyskania przychodów, które możesz odliczyć od dochodu podlegającego opodatkowaniu;
• sporządzania spisów z natury na początku i na końcu każdego roku podatkowego;
• prowadzenia ewidencji środków trwałych, wartości prawnych i niematerialnych oraz wyposażenia, a także imiennych kart przychodów dla pracowników, jeśli ich zatrudniasz.

Ww. obowiązki może oczywiście wykonać za Ciebie biuro rachunkowe. Za prowadzenie KPiR oraz sporządzanie innych dokumentów podatkowych w uproszczonej księgowości zapłacisz od kilkudziesięciu do kilkuset złotych miesięcznie, w zależności od liczby dokumentów, które będzie trzeba przetworzyć.

Jeśli jednak forma prawna działalności gospodarczej, jaką wybrałeś, zobowiązuje Cię do prowadzenia pełnej księgowości w postaci tzw. ksiąg rachunkowych (jak jest np. w przypadku spółki z o.o.), musisz przygotować się na wyższe koszty – w szczególności, jeżeli zamierzasz zatrudniać pracowników i przetwarzać dużą liczbę dokumentów.

👉 Poznaj formy prawne działalności gospodarczej.

Karta podatkowa

To specyficzna forma opodatkowania, którą mogą wybrać podmioty wykonujące działalność w zakresie:

• handlu detalicznego żywnością i napojami (z wyjątkiem wyskokowych), wyrobami tytoniowymi i kwiatami;
• handlu detalicznego innymi artykułami nieżywnościowymi, z wyjątkiem wyrobów koncesjonowanych, paliw stałych, środków transportu samochodowego, części i akcesoriów do pojazdów mechanicznych, ciągników rolniczych i motocykli;
• gastronomii (poza koncesjonowaną) i sprzedaży posiłków w mieszkaniach;
• usług transportowych przy wykorzystaniu jednego pojazdu mechanicznego;
• usług rozrywkowych;
• usług ochrony zdrowia i opieki domowej nad osobami chorymi;
• usług weterynaryjnych dyplomowanych lekarzy weterynarii;
• usług opieki nad dziećmi oraz edukacyjnych na godziny.

⚠️ UWAGA: Działalność sklepów internetowych jest wyłączona z możliwości wyboru karty podatkowej.

Karta podatkowa to najprostsza forma opodatkowania działalności gospodarczej, w ramach której odprowadza się stałą kwotę podatku. Kwota ta jest niezależna od dochodu i przeważnie – dość niska.

Wysokość podatku dochodowego w tej formie opodatkowania, obliczana jest na podstawie:

• rodzaju działalności gospodarczej;
• liczby mieszkańców gminy, na terenie której zarejestrowana jest działalność;
• liczby zatrudnianych pracowników.

Dlaczego warto wybrać kartę podatkową?

Wybierając kartę podatkową, nie musisz*:

• prowadzić ksiąg rachunkowych;
• składać zeznań podatkowych;
• wpłacać zaliczek na podatek dochodowy.

^{* chyba, że w poprzednim roku podatkowym rozliczałeś się w inny sposób lub czekasz na decyzję ustalającą opodatkowanie w formie karty}

Warto też wspomnieć, że od karty podatkowej możesz odliczyć kwotę zapłaconego w roku podatkowym ubezpieczenia zdrowotnego (pod warunkiem, że nie została odliczona od podatku dochodowego) – odliczenie nie może przekroczyć kwoty rzędu 7,75% aktualnej podstawy wymiaru składek.

Choć w karcie podatkowej nie przysługują Ci ulgi i udogodnienia podatkowe, to ta forma rozliczania się z Fiskusem może okazać się dla Ciebie bardziej korzystna od wcześniej wymienionych. Pomyśl nad nią szczególnie, jeśli prowadzisz działalność gospodarczą na terenie gminy wiejskiej i nie zatrudniasz pracowników.

⚠️ UWAGA: Od 2022 roku nie możesz wybrać karty podatkowej jako nowej formy opodatkowania. Aktualnie na jej podstawie mogą rozliczać się tylko ci podatnicy, którzy robili to w 2021 roku i po 31 grudnia 2021 r.

Obowiązki podatnika rozliczającego się kartą podatkową

Rozliczając się z Fiskusem w ramach karty podatkowej, musisz:

• opłacać obliczony podatek do 7-go dnia każdego miesiąca, a za miesiąc grudzień do 28-go grudnia;
• prowadzić ewidencję zatrudnienia oraz odliczać zaliczki na podatek i składki ZUS od przychodów osób zatrudnionych (o ile chcesz zatrudniać pracowników);
• składać deklaracje PIT-16A o wysokości składek na ubezpieczenie zdrowotne, które zostały zapłacone i odliczone od karty podatkowej w danym roku;
• wydawać rachunki i faktury na żądanie klientów.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Ta forma opodatkowania działalności gospodarczej, podobnie jak poprzednia, jest przeznaczona tylko dla z góry określonych podmiotów:

• osób fizycznych uzyskujących przychód z samodzielnie prowadzonej działalności gospodarczej, które w poprzednim roku podatkowym uzyskały przychody na poziomie nie wyższym niż 2 mln euro;
• osób fizycznych będących wspólnikami spółek cywilnych i jawnych, które w poprzednim roku podatkowym uzyskały przychody z działalności spółki, których suma nie przekroczyła kwoty 2 mln euro;
• osób rozpoczynających działalność w danym roku podatkowym, które nie korzystały z opodatkowania w formie karty podatkowej – bez względu na wysokość osiąganych przychodów.

⚠️ UWAGA: Niektóre rodzaje działalności gospodarczej są bezwzględnie wyłączone z możliwości opodatkowania ryczałtem – ich listę znajdziesz w artykule 8 Ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych uniemożliwia obniżenie podatku poprzez pomniejszenie osiąganych przychodów o koszty. Niskie stawki podatku rekompensują jednak ten fakt.

Stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych są zależne od rodzaju wykonywanej działalności i wynoszą: 2%, 3%, 5,5%, 8,5%, 10%, 12%, 12,5%, 15% oraz 17%.

Kiedy ryczałt się opłaca?

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych opłaca się szczególnie tym osobom, które zamierzają prowadzić działalność, której dotyczy jedna z niższych stawek ryczałtu.

Najlepiej, gdyby była to firma, którą można prowadzić niskim kosztem. Ryczałt nie pozwala bowiem na ujęcie kosztów uzyskania przychodów w celu obniżenia kwoty podlegającej opodatkowaniu.

Obowiązki przy rozliczeniu ryczałtem

Rozliczając się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, masz obowiązek:

• przechowywania dowodów dokonywanych zakupów;
• prowadzenia ewidencji przychodów, środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych;
• w przypadku przekształcenia z JDG na jednoosobową spółkę z o.o. – sporządzenia wykazu składników majątku.

Forma opodatkowania sklepu internetowego

W przypadku, gdy zamierzasz założyć sklep internetowy, masz do wyboru jedynie:

• opodatkowanie na zasadach ogólnych – ze stawką 17% / 32%;
• podatek liniowy – stawka 19%
• ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – stawka 3%

⚠️ UWAGA: Wyżej wymienione formy opodatkowania dotyczą tylko sprzedaży internetowej w klasycznym modelu (z zatowarowaniem). Zgodnie z wieloma interpretacjami podatkowymi, prowadząc sklep internetowy w dropshippingu, nie możesz rozliczać się ryczałtem.

Wszystkie formy opodatkowania sklepu internetowego zobowiązują do prowadzenia ewidencji sprzedaży, czyli zbierania faktur VAT i rachunków wystawianych klientom.

Faktury i rachunki bez VAT wystawisz bezpłatnie w mini księgowości Sky-Shop wbudowanej w nasze oprogramowanie!

Zmiana formy opodatkowania – kiedy jest możliwa?

Wybór formy opodatkowania dochodów nie jest decyzją ostateczną. Możesz to zrobić raz w roku podatkowym.

Kiedy?

• Do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnąłeś pierwszy przychód w danym roku. Jeżeli miało to miejsce w styczniu, czas na wybór innej formy opodatkowania masz do 20 lutego.
• W przypadku, gdy pierwszy przychód został osiągnięty w grudniu roku podatkowego, zmiany należy dokonać do końca danego roku.

Podsumowanie

Wybór formy opodatkowania działalności gospodarczej powinieneś poprzedzić analizą przewidywanych przychodów z tytułu jej prowadzenia oraz kosztów ich uzyskania. To właśnie na ich podstawie możesz ocenić, które z dostępnych rozwiązań podatkowych sprawdzi się w Twoim przypadku najlepiej.

Planujesz otworzyć biznes e-commerce? W realizacji obowiązków wynikających z wybranego przez Ciebie sposobu opodatkowania pomoże Ci mini księgowość Sky-Shop – system do wystawiania faktur VAT, rachunków i innych dokumentów rozliczeniowych wbudowany w naszą platformę.

Skorzystaj z darmowego okresu testowego – masz 14 dni na sprawdzenie wszystkich funkcji naszego oprogramowania!