Czym jest efekt skali i jak go wykorzystać?

Efekt skali może znacząco wpłynąć na rozwój i sukces Twojego sklepu internetowego. Jego wykorzystanie może skutkować obniżeniem kosztów, zwiększeniem konkurencyjności czy poprawą jakości oferowanych produktów i usług. 

Na czym właściwie polega? Co dokładnie możesz osiągnąć dzięki efektowi skali? I czy zawsze warto do niego dążyć? Wszystkiego dowiesz się z poniższego artykułu.

Czym jest efekt skali?

Efekt skali to zjawisko ekonomiczne, które polega na tym, że jednostkowe koszty produkcyjne maleją wraz ze wzrostem wielkości produkcji czy skali działalności. 

W praktyce oznacza to, że im większa produkcja, tym niższe koszty wytworzenia pojedynczego produktu lub dostarczenia usługi.

Co ważne, efekt skali ma zastosowanie nie tylko w produkcji. Podobny mechanizm może funkcjonować w wielu innych obszarach – np. marketingu, dystrybucji czy transporcie.

Wyobraź sobie, że Twój sklep internetowy zamawia 1000 produktów miesięcznie, płacąc 20 zł za każdy z nich, co daje łączny koszt na poziomie 20,000 zł. Gdy zwiększasz zamówienie do 10,000 towarów, udaje Ci się wynegocjować z hurtownią cenę jednostkową na poziomie 18 zł. Całościowy koszt wynosi wtedy 180,000 zł, a cena pojedynczego produktu spada o 2 zł.

To właśnie efekt skali.

Rodzaje efektów skali

Efekty skali można podzielić na trzy główne rodzaje:

• Rosnący efekt skali. Występuje, jeśli koszty jednostkowe maleją wraz ze wzrostem skali produkcji. Może się tak dziać np. na skutek zakupu produktów w niższych cenach dzięki hurtowym zamówieniom czy efektywniejszym wykorzystaniu technologii.
• Malejący efekt skali. Ma miejsce, gdy jednostkowe koszty rosną wraz ze wzrostem produkcji. Może to wynikać z problemów związanych z zarządzaniem, koordynacją i kontrolą w dużych organizacjach, co prowadzi do wzrostu kosztów operacyjnych.
• Stały efekt skali. Oznacza, że koszty jednostkowe pozostają niezmienne – niezależnie od wzrostu produkcji lub jego braku. Firma w takiej sytuacji nie doświadcza ani korzyści ani dodatkowych kosztów związanych ze zmianą skali działalności.

Przykłady efektów skali

Efekt skali to pojęcie z zakresu mikroekonomii. Nie musisz czuć się w tej dziedzinie jak ryba w wodzie. Dlatego pora skończyć z suchą teorią – przejdźmy do konkretów.

Oto kilka przykładów efektu skali, które pozwolą Ci lepiej zrozumieć zasady działania tego zjawiska:

• Fabryka butelkowanej wody mineralnej początkowo produkuje małe ilości produktu – powiedzmy, że 1000 butelek dziennie. Koszt wyprodukowania jednej butelki jest stosunkowo wysoki – firma musi pokryć koszty surowców, pracy, maszyn i energii. Teraz wyobraź sobie, że fabryka zwiększa produkcję do 100,000 butelek dziennie. Koszt jednostkowy spada. Dzieje się tak dlatego, że surowce mogą być kupowane w większych ilościach po niższej cenie, a maszyny mogą pracować efektywniej, minimalizując straty i optymalizując zużycie energii.
• Sklep wysyła 500 paczek miesięcznie, płacąc firmie kurierskiej 15 zł za każdą przesyłkę. Daje to łączny koszt przesyłek wynoszący 7500 zł. Po zwiększeniu liczby przesyłek do 5000 miesięcznie, sklep negocjuje z firmą kurierską stawkę 12 zł za przesyłkę. Nowy koszt przesyłek wynosi 60,000 zł, czyli jednostkowy koszt spada do 12 zł za paczkę.
• Firma technologiczna inwestuje 1 milion zł w badania i rozwój nowego produktu. Początkowo koszt ten rozkłada się na małą liczbę sprzedanych jednostek, co sprawia, że towar jest bardzo drogi. Gdy sprzedaż rośnie, koszt badań i rozwoju rozkłada się na większą liczbę produktów. To z kolei znacznie obniża koszt jednostkowy i pozwala na oferowanie produktu po konkurencyjnej cenie.

Czym są korzyści skali?

Korzyści skali to szersze pojęcie obejmujące wszelkie przewagi, jakie firma zyskuje dzięki zwiększeniu skali działalności. Przykłady korzyści skali to: możliwość uzyskiwania większych rabatów w hurtowniach, wzrost efektywności produkcji czy wprowadzenie automatyzacji.

Efekt skali jest więc tylko jednym z elementów korzyści skali, które mogą obejmować wiele innych aspektów, przyczyniających się do utrwalania ogólnej przewagi konkurencyjnej firmy.

Efekt skali – korzyści

Oto najważniejsze korzyści wynikające z efektu skali, czyli de facto korzyści skali:

• Obniżenie kosztów produkcji. Rozłożenie kosztów stałych na większą liczbę produktów prowadzi do obniżenia kosztów jednostkowych.
• Zwiększenie konkurencyjności. Niższe koszty pozwalają na oferowanie bardziej konkurencyjnych cen, co może przyciągnąć jeszcze więcej klientów.
• Lepsza jakość produktów i usług. Większa skala działalności umożliwia inwestowanie w jakość, technologię i innowacje.
• Zwiększenie marży i zysku. Obniżenie nakładów przy utrzymaniu cen sprzedaży na tym samym poziomie prowadzi do zwiększenia dochodów danego przedsiębiorstwa.
• Lepsza pozycja negocjacyjna. Większa skala działalności daje lepszą pozycję w negocjacjach z dostawcami i partnerami biznesowymi. Gdy mowa o e-commerce, pozwoli Ci to np. osiągać wyższe progi rabatowe w hurtowniach czy negocjować kredyty kupieckie.

Czym są koszty skali?

Koszty skali, inaczej niekorzyści skali, to sytuacja, w której wzrost produkcji lub działalności organizacji nie przynosi proporcjonalnego wzrostu korzyści. Innymi słowy, koszty związane z produkcją lub działalnością rosną szybciej niż przychody.

Czy z efektem skali wiążą się jakieś zagrożenia?

Dążenie do efektu skali nie jest strategią uniwersalną i nie sprawdzi się w przypadku absolutnie każdego biznesu. Wiele z nich, np. początkujące sklepy internetowe, może nie być jeszcze gotowa na rozszerzenie skali działalności.

Właśnie dlatego warto zdawać sobie sprawę z możliwych ograniczeń, które są związane z efektem skali:

• Problemy z zarządzaniem. W miarę wzrostu skali zarządzanie firmą staje się bardziej skomplikowane. W dużych organizacjach mogą wystąpić problemy z koordynacją działań, komunikacją oraz kontrolą jakości, co często prowadzi do wzrostu kosztów operacyjnych.
• Zmniejszona elastyczność. Duże firmy mogą mieć trudności z szybkim dostosowaniem się do zmieniających się warunków rynkowych i potrzeb klientów. Mniejsze przedsiębiorstwa są zazwyczaj bardziej elastyczne i mogą szybciej reagować na zmiany.
• Wzrost ryzyka. Inwestycje w nowe technologie, rozwój nowych produktów czy ekspansja na nowe rynki mogą nie przynieść oczekiwanych rezultatów, co może negatywnie wpłynąć na kondycję finansową przedsiębiorstwa.
• Konieczność większych inwestycji. Aby osiągnąć efekt skali, firmy często muszą dokonywać dużych inwestycji w infrastrukturę, technologię czy zasoby ludzkie. Te inwestycje mogą być kosztowne, co może być wyzwaniem – zwłaszcza dla mniejszych biznesów.

Jak możesz wykorzystać efekt skali w swoim sklepie internetowym?

Rosnące przychody ze skali to kusząca wizja w branży e-commerce. Jak najbardziej warto dążyć do takiego stanu rzeczy, jeżeli jesteś w stanie ponieść związane z tym koszty początkowe.

Oto, co może Ci w tym pomóc:

• Inwestuj w automatyzację w obszarze magazynowania, obsługi zamówień i logistyki, co pozwoli na zwiększenie efektywności i obniżenie kosztów operacyjnych. Dzięki integracjom z hurtowniami w Sky-Shop nie będziesz musieć aktualizować stanów magazynowych ręcznie, a za sprawą integracji z marketplaces możesz zarządzać sprzedażą w wielu kanałach z jednego panelu administracyjnego.
• Rozważ wejście na nowe rynki. Ekspansja zagraniczna może skutecznie zwiększyć skalę działalności, co w oczywisty sposób pozwoli na obniżenie kosztów jednostkowych i zwiększenie przychodów. Dowiedz się, jak zacząć sprzedawać za granicę.
• Inwestuj w marketing. Skuteczne kampanie marketingowe przyciągną nowych klientów, co z kolei doprowadzi do zwiększenie sprzedaży i efektywnego wykorzystania zasobów.
• Rozszerz swój asortyment. Wprowadzaj nowe produkty lub usługi do swojego sklepu. Dzięki większej liczbie oferowanych towarów przyciągniesz różnorodnych klientów i zwiększysz swoją konkurencyjność. Na początku możesz wykorzystać do tego celu dropshipping.
• Optymalizuj koszty stałe. Zwiększając produkcję i sprzedaż, możesz obniżyć cenę poszczególnych produktów, co przyciągnie klientów. Przeanalizuj też dokładnie obecne działania i ich koszty i postaraj się znaleźć pole do optymalizacji.
• Rób większe zakupy hurtowe. Wykorzystaj większe zamówienia, aby uzyskać lepsze warunki handlowe u dostawców. Dzięki temu możesz negocjować niższe ceny, co pozwoli Ci oferować atrakcyjniejsze warunki klientom.

👉 Sprawdź też wszystko, co musisz wiedzieć o cenach w hurtowniach dropshipping.

Powodzenia!

—

A jeżeli nie prowadzisz jeszcze Twojego biznesu, zachęcamy do przetestowania platformy Sky-Shop. Przekonaj się, jak łatwa może być sprzedaż internetowa i wykorzystaj efekt skali w przyszłości!